Jedzenie pokarmów, które kochamy, może nas rozweselić i sprawić, że poczujemy się zadowoleni. Czasami jednak spożywanie naszych ulubionych potraw może wywołać poczucie winy, wyrzuty sumienia i pogorszenie nastroju. Niektóre diety odchudzające mogą prowadzić do podobnego rezultatu – dlaczego tak się dzieje i jak znaleźć równowagę między naszą dietą a samopoczuciem?
Dieta, nastrój i zachcianki
Jedzenie to jedna z życiowych przyjemności. Dlatego wybieramy pokarmy, które lubimy, a unikamy tych, których nie lubimy. Badania pokazują, że jedzenie ulubionych potraw stymuluje uwalnianie endorfin – lepiej znanych jako „hormony szczęścia” – które poprawiają nasz nastrój. Jednak to, że dana potrawa nam odpowiada, nie jest związane tylko z jej smakiem, zapachem czy zestawem cech organoleptycznych, ale także z otoczeniem. To, co sprawia, że czujemy się dobrze, to spożywanie właściwego rodzaju pokarmu, we właściwym czasie i we właściwym towarzystwie, bez obaw i strachu
Innymi słowy, choć istnieje interakcja między niektórymi składnikami odżywczymi a procesami chemicznymi w organizmie, nie można pominąć wpływu naszych oczekiwań w stosunku do jedzenia. Na przykład, jeśli spożywamy jedzenie lub napój, który ogólnie poprawia nam nastrój lub budzi nas, nawet jeśli aktywny składnik jest w tym czasie nieobecny, to mimo wszystko wystąpi ten sam efekt, ponieważ oczekujemy, że tak się stanie. Tak dzieje się w przypadku spożywania kawy, gdy nie wiemy, że jest ona bezkofeinowa.
Od 60% do 90% osób, w zależności od badanej populacji, przyznaje się do tego, że w pewnym momencie miało zachcianki. Mężczyźni tłumaczą, że odczuwają je, gdy są głodni, natomiast kobiety wiążą je z nudą, stresem lub ogólnie z negatywnym nastrojem. Ale nasze emocjonalne przywiązanie do zachcianek jest związane nie tylko z ich przyczynami; jest także związane z ich konsekwencjami.
Kiedy masz apetyt na coś „zakazanego”, np. na czekoladę, i świadomie unikasz tej chęci, pragnienie zjedzenia pokarmu wzrasta, aż nie możesz już dłużej unikać pokusy i ulegasz. Po jej zjedzeniu pojawia się poczucie winy i wyrzuty sumienia, a co gorsza myśl, że cała dieta została zaprzepaszczona. W takim wypadku warto włączyć do stylu życia ćwiczenia. O wpływie ćwiczeń na dobrostan psychiczny przeczytasz tutaj: https://chudniesz.pl/odchudzanie-a-dobry-nastroj-pozytywny-wplyw-treningu-na-dobrostan-psychiczny
Nawyki żywieniowe, które szkodzą naszemu samopoczuciu
Eksperci ds. żywienia zwracają uwagę, że dieta bogata w cukry i tłuszcze, z regularnym spożywaniem żywności przetworzonej (gotowych potraw, gotowych posiłków, gotowych ciast, ciastek, itp.), jest bardziej związana z brakiem równowagi emocjonalnej, a nawet depresją, niż inne style odżywiania z wyższym spożyciem owoców, warzyw, ryb i ogólnie świeżej żywności.
Nie jest to przypadek, ponieważ te ostatnie pokarmy są nośnikami składników odżywczych (takich jak kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 oraz witaminy z grupy B), które są niezbędne do funkcjonowania mózgu, jako składniki strukturalne komórek nerwowych oraz jako przekaźniki sygnałów chemicznych między neuronami. W rzeczywistości poziom kwasów tłuszczowych omega-3 jest zawsze najniższy u pacjentów z depresją.
Z tego powodu wszyscy ludzie – zwłaszcza ci ze skłonnością do obniżonego nastroju, apatii, drażliwości czy depresji – powinni pamiętać, że dieta nigdy nie może być niezrównoważona pod względem odżywczym. Nie może być szczególnych niedoborów składników odżywczych (zwłaszcza witamin i minerałów) oraz długotrwałego postu.
